Aşı Mitleri: Doğrular ve Yanlışlar

Aşı konusu açıldığında ortalık bir anda bilgi kirliliğiyle doluyor. Gerçeklerle uydurmaları karıştırmak ise kafa karışıklığı yaratıyor. "Aşılar otizme yol açar," diyenleri duymayan kalmadı. Ama biliyor musun, bu iddianın dayanağı sayılan makalenin yıllar önce bilimsel olarak çürütüldüğünü ve dergiden çekildiğini çoğu insan bilmiyor. Otizmle aşılar arasında hiçbir gerçek bağ yok. Bilimsel incelemeler bu konuda net.

Bazı insanlar "Aşılar çok yan etki yapıyor," diye endişelerini dile getiriyor. Evet, her aşının küçük çaplı bazı yan etkileri olabilir—kol ağrısı, hafif ateş gibi. Ama ciddi yan etkiler sandığından çok daha nadir. Çoğunlukla vücut, beklenen şekilde tepki veriyor: Bağışıklık kazanıyorsun.

"Aşı olunca hasta oluyorsun" fikri ise yıllardır anlatılan bir hikaye. Oysa gerçek şu: Çoğu aşı etkin olmayan parçacıklar ya da ölü virüs kullanıyor. Senin hasta olman neredeyse imkansız. Hafif bir halsizlik ya da ateş, bağışıklık sisteminin cevap vermesinden kaynaklanıyor ve hastalanmakla ilgisi yok.

"Benim bağışıklığım güçlü, bana bir şey olmaz," diyenlere rastlamışsındır. Güçlü bağışıklık sistemi önemli, ama hastalıklarla mücadelede tek başına yeterli değil. Aşılar toplumsal bağışıklığı artırıyor. Yani herkes aşı olursa, hastalık toplumda yayılma şansı bulamıyor. Zayıf bağışıklığı olanlar da korunmuş oluyor.

Bazı kişiler "Bir hastalığı çocukken geçirmek, ileride daha iyi olur" diyor. Measles (kızamık), kabakulak gibi çocuk hastalıkları sandığın kadar masum değil. Türkiye'de geçmiş yıllarda çocukluk dönemi hastalıkları yüzünden gelişen kalıcı sağlık sorunlarının sayısı azımsanmayacak kadar fazla. O yüzden çocukken geçirilmesi gerekiyormuş gibi görünen hastalıklar aslında tehlikeli olabilir.

Aşıların üretiminde "zararlı kimyasallar var" korkusu da yaygın. Fakat aşılarda kullanılan katkı maddeleri, uzun süreli denemelerle, sağlık otoriteleri tarafından sıkı şekilde denetleniyor. Zararlı doza ulaşması imkansız. Mesela cıvanın toksik dozunu almak için yüzlerce doz aşı olmak gerekirdi.

Son olarak; sosyal medya ve internetten duyduklarına hemen inanma. Sağlıkla ilgili doğru bilgiye ulaşmak için güvenilir kaynakları, doktorları ve uzman kuruluşları tercih et. Unutma, aşılar korur ve toplumu hastalıklardan uzak tutar.