Aftersun 2020'lerde: Neden Özgün Bağımsız Filmler Hala İzleyicileri Kazanıyor

Aftersun, 2022'de Charlotte Wells tarafından yönetilen ve 1990'ların bir yaz tatilini anılarla anlatan bir bağımsız film. 1.5 milyon dolarlık bütçesiyle 11.2 milyon dolarlık gelir elde eden bu film, sadece para kazanmadı-duygusal bir izlenim bıraktı. İzleyiciler, bu filmde bir hikâye değil, bir hissetme aradılar. Hollywood’un büyük blokbusterları ve akışlı platformlardaki sıradan romantik komedilerin arasında, Aftersun sessizce bir devrim yaptı.

Ne kadar küçük olursa, o kadar derin olur

Aftersun, bir babanın ve kızının bir yaz tatilini anlatıyor. Ama bu bir tatil hikâyesi değil. Bu, bir çocuğun babasını anlamaya çalışırken, babanın da kendi içsel çatışmalarını gizlemeye çalıştığı bir hikâye. Filmde olaylar doğrudan anlatılmıyor. Bir kameranın kaydettiği VHS görüntülerinden, bir müzik parçasından, bir gülümsemeden, bir sessizlikten anlayabiliyorsunuz. Bu, senaryo değil, hissedilen bir anlatım.

Paul Mescal, bu filmdeki rolüyle Akademi Ödülü adayı oldu. Ama onun performansı, büyük sahnelerle değil, küçük anlarla etkiliydi. Bir çamaşır makinesinin yanında dururken, bir çocukla dans ederken, bir gece yatağında sessizce ağlarken-her an, bir hikâye anlatıyor. Bu tür oyunlar, Hollywood’un kurgusal kahramanları yerine, gerçek insanların iç dünyasını gösteriyor.

Yapım bütçesi, hikâyenin gücü değil

Aftersun’un bütçesi, bir Hollywood filmi için bir kahve masası bile satın almak için yeterli olmazdı. 42% bütçe, Paul Mescal’in 250 bin dolarlık maaşına gitti. Kalanı, 28 günde tamamlanan çekimler, doğal ışık kullanımı ve düşük maliyetli post-produksiyona ayrıldı. 87% sahne, yapay ışık kullanmadan çekildi. Bu, bütçeyi azaltmak için bir tercih değil, bir estetik karar oldu.

Stüdyo filmlerinde pazarlama bütçesi, üretim bütçesinden bile büyük olur. Aftersun’da durum tam tersi. Sadece 3.2 milyon dolar harcandı pazarlamaya. A24, bu filmi 4 sinemada başlattı, sonra 712’ye çıkardı. Hiçbir sosyal medya reklam kampanyası yoktu. Instagram hesabı, sadece görseller ve izleyici yorumlarıyla 187.000 takipçi topladı. Bu, izleyicilerin filmi buldukları bir hikâye. Sosyal medya değil, insanlar arasında yayılan bir duygu.

Neden 25-44 yaş arası izliyor?

comScore verilerine göre, Aftersun’un izleyicilerinin %68’i 25-44 yaş arası. Bu, gençlerin değil, yetişkinlerin filmi sevmesi demek. Neden? Çünkü bu nesil, kendi ebeveynlerini hatırlıyor. Babalarının gülümsemelerinin ardında ne gizlendiğini biliyor. Annelerinin, babalarının sessizliğini nasıl yorumladığını anlıyor. Film, onların yaşam tecrübelerini yansıtmıyor. Onların iç sesini duyuruyor.

Letterboxd’de 284.000+ kullanıcı, filmi 4.1/5 puanla değerlendirdi. En çok kullanılan etiketler: “duygusal”, “nostaljik”, “baba-kız”. Reddit’te r/TrueFilm’deki bir tartışma, 1.247 upvote aldı. Yorumlarda sürekli geçen ifade: “Bu film, hiçbir şey söylemiyor ama her şeyi anlatıyor.”

Eleştiriler ve sınırlar

Ama herkes sevmedi. Rotten Tomatoes’ta izleyici puanlarının %23’ü 2.5 ve altı. “Yavaş”, “hiçbir şey olmuyor”, “anlamadım” gibi yorumlar var. Bu, filmi anlamak için sabır gerektirdiğini gösteriyor. Bir film, her zaman bir hikâye anlatmak zorunda değil. Bazen bir hafıza, bir duygusal iz bırakır.

25 yaş altı izleyicilerin sadece %12’si filmi izledi. Bu, genç neslin hâlâ “hızlı, net, etkileyici” içerikleri tercih ettiğini gösteriyor. Aftersun, bir Netflix serisi gibi değil, bir şiir gibi. Okumak isteyenler onu bulur, ama hiç okumak istemeyenler hiçbir zaman onu anlamaz.

Diğer bağımsız filmlerle karşılaştırma

Aftersun, 2022’nin en yüksek puanlı filmlerinden biri. Metacritic’te 90 puanla, 2020’lerin romantik komedilerinin ortalama 62.3 puanından çok daha yüksek. Minari (2020) gibi diğer bağımsız filmlerle karşılaştırıldığında, Aftersun daha yüksek eleştirel puan aldı ama daha az gelir elde etti. Minari 21.6 milyon dolar kazandı, Aftersun ise 11.2 milyon. Ama Aftersun’un kritik etkisi daha büyük. 87% eleştirmenin yılın en iyi 10 filmi listesine koydu. Ama Akademi, en iyi film dalında onu görmezden geldi.

Bu, Oscar’ın bir çelişkisi. En iyi aktör ödülü Paul Mescal’e verildi. Ama en iyi film dalında sadece 200.000 dolarlık bir bütçeli filmi seçmek istemedi. Akademi, büyük projeleri tercih ediyor. Ama izleyiciler, küçük hikâyeleri seçiyor.

İndie sinemanın geleceği

2023’te Hollywood’un 78% çıkışı blokbuster oldu. Bağımsız filmler sadece %8.2’lik bir paya sahip. Ama bu filmler, izleyicilerin %13.7’sini çekti. Bu, kalitenin nicelikten daha güçlü olduğunu gösteriyor.

A24 gibi bağımsız dağıtım şirketleri, Amazon tarafından 1.3 milyar dolara satın alındı. Bu, endişe verici. Ama A24’nin CEO’su Daniel Katz, “Aftersun tarzı filmler hâlâ bizim temel odak noktamız” dedi. Gerçekten de, Sofia Coppola’nın Priscilla (2023) filmi, benzer bir yaklaşımla 47 milyon dolar kazandı. 2025’te Paul Mescal ve Josh O’Connor’un oynayacağı The History of Sound, bu trendin devam ettiğini gösteriyor.

İndie sinemanın zorluğu, sinemaların kapanması. 2019’dan beri özel ekran sayısı %18 azaldı. Ama streaming platformları, farklı içeriklere ihtiyaç duyuyor. Mubi’de Aftersun’un tamamlanma oranı %82. Platform ortalaması %67. Bu, izleyicilerin gerçekten ilgilendiğini gösteriyor.

İyi bir film, neye benzer?

Bir film, ne kadar pahalıysa o kadar iyi olmaz. Ne kadar çok efekt varsa o kadar etkileyici olmaz. İyi bir film, bir gülümsemenin ardından gelen sessizliği anlatır. Bir babanın gözlerindeki gölgeleri gösterir. Bir kızın, babasının arkasında ne olduğunu anlamaya çalıştığını hissettirir.

Aftersun, bir film değil, bir hafıza. Bir kameranın kaydettiği anlar değil, bir kalbin attığı anlar. Bu, 2020’lerdeki sinemanın en değerli şeyi: özgünlük. Hollywood’un bir şeyi tekrar tekrar yapması, izleyicilerin başka bir şey aramasına neden oluyor. Aftersun, onlara bir cevap verdi.

Artık her film, bir kahramanın kurtarılmasıyla bitmiyor. Bazen, bir babanın gözlerindeki bir gölgeyle başlar. Ve bu, daha çok şey anlatır.